Αιμορροΐδες

Αιμορροΐδοπάθεια

H αιμορροϊδοπάθεια είναι γνωστή από την αρχαιότητα και υπολογίζεται ότι ταλαιπωρεί, σε κάποια φάση της ζωής του, το 40 -50% του γενικού πληθυσμού. Ετυμολογικά η λέξη αποτελείται από τις ελληνικές λέξεις «αίμα» και «ροή», οι οποίες αποδίδουν ακριβώς αυτό που προκαλούν οι αιμορροΐδες: το σύμπτωμα της απώλειας αίματος.

Πρόκειται για αιμοφόρα αγγεία στην περιοχή του πρωκτού τα οποία, όταν μεγαλώνουν προκαλούν αυτό που ονομάζεται αιμορροϊδοπάθεια.

Συνήθως χαρακτηρίζονται από ανώδυνη αιμορραγία από το ορθό κατά τη διάρκεια της αφόδευσης, επί των κοπράνων, με ή χωρίς πρόπτωση κάποιου ιστού στην περιοχή του πρωκτού.

Δεν είναι τυχαίο που ο λαός μας λέει τις αιμορροΐδες «ζοχάδες», εννοώντας τη δυσφορία και τον εκνευρισμό που προκαλούν στον πάσχοντα.

Είναι γεγονός ότι, συνήθως, κάθε ασθενής ονομάζει «αιμορροΐδες» οτιδήποτε εντοπίζει, ή τον ενοχλεί στην περιοχή του πρωκτού. Η διάγνωση είναι πρωταρχικής σημασίας, καθώς οι διάφορες παθολογικές καταστάσεις στον πρωκτό έχουν διαφορετική πρόγνωση και αντιμετώπιση. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της αντίληψης του κοινού για τις αιμορροΐδες είναι η κακή φήμη που έχει από το παρελθόν η χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης αυτής.

Πλέον, οι ενδείξεις για τη χειρουργική αντιμετώπιση έχουν περιοριστεί και μόνο το 10% των περιστατικών των αιμορροΐδων καταλήγει στο χειρουργείο. Επίσης, οι χειρουργικές τεχνικές έχουν εξελιχθεί, έχουν γίνει λιγότερο επεμβατικές και σίγουρα δεν είναι επώδυνες.
Η αιμορροϊδοπλαστική με χρήση Laser είναι η πιο σύγχρονη αντιμετώπιση των αιμορροΐδων. Η μέθοδος αυτή είναι αναίμακτη και ανώδυνη και επιτρέπει στον ασθενή να επιστρέψει στην καθημερινότητά του την επομένη της επέμβασης.

Αίτια και παράγοντες κινδύνου για τις Aιμορροΐδες

Πολλοί παράγοντες έχουν θεωρηθεί ότι συνδέονται με την εμφάνιση αιμορροΐδων, μεταξύ αυτών η χρόνια δυσκοιλιότητα, η καθιστική ζωή, η παχυσαρκία, η βαριά εργασία με συχνή αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, η κληρονομική προδιάθεση, η ελλιπής υγιεινή της πρωκτικής περιοχής και η εγκυμοσύνη.

Συγκεκριμένα είδη φαγητού και αντίστοιχοι τρόποι ζωής έχουν καταγραφεί ως αιτίες ανάπτυξης αιμορροΐδων αλλά και οξείας επιδείνωσης των αντίστοιχων συμπτωμάτων. Πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η δίαιτα χαμηλή σε ίνες, τα πικάντικα φαγητά και η κατανάλωση ποτού.

Η καλύτερη πρόληψη για τις αιμορροΐδες είναι να διατηρούνται με κάποιο τρόπο τα κόπρανα μαλακά, ώστε να διευκολύνεται η αποβολή τους όσο το συντομότερο δυνατόν χωρίς ιδιαίτερη πίεση και προσπάθεια. Η άσκηση, το περπάτημα και η κατανάλωση μιας υψηλής σε ίνες διατροφή συμβάλουν στη δημιουργία μαλακών κοπράνων και κάνουν άνετη την αποβολή τους.

Ιδιαίτερη φροντίδα απαιτείται μετά τις κενώσεις, καθώς πρέπει να ακολουθεί πλύση με δροσερό νερό, σκούπισμα με μικρή βαμβακερή πετσέτα και αποφυγή χρήσης αντισηπτικών, σαπουνιών, ανακυκλωμένων χαρτιών υγείας και μωρομάντηλων.

Συμπτώματα, ταξινόμηση των Αιμορροΐδων

Το συνηθέστερο σύμπτωμα των αιμορροΐδων είναι η ανώδυνη πρωκτική αιμορραγία κατά την αφόδευση, η οποία ενδέχεται να συνοδεύεται από την πρόπτωση πρωκτικού ιστού. Συνήθως το αίμα δεν αναμειγνύεται με τα κόπρανα αλλά επαλείφει την εξωτερική επιφάνειά τους, ή παρατηρείται κατά τη διάρκεια του καθαρισμού μετά την αφόδευση.

Όμως, η απώλεια αίματος από τον πρωκτό είναι σύμπτωμα και άλλων νόσων, οι οποίες συχνά είναι σοβαρότερες των αιμορροΐδων.

Σαν παράδειγμα αναφέρουμε ότι το αίμα στα κόπρανα μπορεί να οφείλεται σε ραγάδα, αλλά και σε άλλες παθήσεις του εντέρου, όπως εκκολπώματα, πολύποδες, ή και όγκους.

Οι ασθενείς με επιπλοκές των αιμορροΐδων (δηλαδή εξωτερικές αιμορροΐδες με οξεία θρόμβωση, ή στραγγαλισμένες εσωτερικές αιμορροΐδες) μπορεί να παρουσιάσουν πρωκτικό πόνο και εξογκώματα στην άκρη του πρωκτού. Ασθενείς με απλές αιμορροΐδες συνήθως δεν παρουσιάζουν κανένα πρωκτικό πόνο.

Στην καθημερινή πράξη, ο οξύς πρωκτικός πόνος είναι πιθανότερο να εμφανιστεί λόγω πρωκτικών ραγάδων, ή αποστημάτων του ορθού.

Διάγνωση των Αιμορροΐδων

Προκειμένου να διαγνωστούν οι αιμορροΐδες, είναι επιτακτικό να υπάρχει ακριβές ιστορικό και αναλυτική ιατρική εξέταση, η οποία συμπεριλαμβάνει δακτυλική εξέταση του πρωκτού και, συνήθως, ορθοσκόπηση. Η ψηφιακή ορθοσκόπηση είναι αυτή η οποία καθορίζει και το είδος της επέμβασης.

Οι αιμορροΐδες ταξινομούνται σε γενικές γραμμές βάσει της τοποθεσίας στην οποία εμφανίζονται: σε εσωτερικές, οι οποίες καλύπτονται από βλεννογόνο του εντέρου, σε εξωτερικές, οι οποίες καλύπτονται από δέρμα, και σε μεικτές.

Οι εσωτερικές αιμορροΐδες διαχωρίζονται επίσης ανάλογα με την εμφάνισή τους και το βαθμό πρόπτωσης

Στο 1ο στάδιο οι αιμορροΐδες είναι ορατές μόνο με το πρωκτοσκόπιο και εκδηλώνονται με μικρή απώλεια αίματος.

Στο 2ο στάδιο ανήκουν εκείνες οι αιμορροΐδες οι οποίες στην κένωση, περιοδικά και όχι πάντα, προσπίπτουν αλλά ανατάσσονται από μόνες τους.

Στο 3ο στάδιο οι αιμορροΐδες προσπίπτουν κατά την κένωση, αλλά ανατάσσονται μόνο με το χέρι. Γενικά, σε αυτό το στάδιο προκαλούν σπανιότερα απώλεια αίματος από αυτές του 2ου σταδίου, αλλά συχνότερα ένα αίσθημα δυσανεξίας στον πρωκτό. Επίσης, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος θρόμβωσης και περίσφιξής τους.

Στο 4ο στάδιο οι αιμορροΐδες είναι μονίμως εκτός πρωκτού και δεν μπορούν να αναταχθούν. Προκαλούν έξοδο βλεννώδους υγρού , το οποίο μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα και κνησμό (φαγούρα) στην περιοχή.

Η Θεραπεία των Αιμορροΐδων

Η αντιμετώπιση των αιμορροΐδων είναι καταρχάς συντηρητική, με ρύθμιση των κενώσεων, αλλαγή των διατροφικών συνηθειών του ασθενούς και της υγιεινής της περιοχής, μαζί με τοπικές αλοιφές σε περιόδους έξαρσης, για τις οποίες όμως δεν συνιστάται μακροχρόνια χρήση.

Εφόσον αποτύχει η συντηρητική αγωγή ενδείκνυται η χειρουργική αντιμετώπιση, στην οποία τελικά καταλήγει μόλις το 10% του συνόλου των ασθενών.

Οι εξωτερικές αιμορροΐδες δεν απαιτούν κάποια συγκεκριμένη θεραπεία, εκτός και αν παρουσιάσουν οξεία θρόμβωση, ή ενοχλήσεις στον ασθενή.

Οι θεραπευτικές επιλογές για τις εσωτερικές αιμορροΐδες εξαρτώνται κυρίως από τον τύπο και το είδος των αιμορροΐδων καθώς και από την εμπειρία της ιατρικής ομάδας. Σχετικά απλές εσωτερικές αιμορροΐδες 1ου και 2ου σταδίου μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με αλλαγές στη δίαιτα και τον τρόπο ζωής και με επεμβάσεις οι οποίες πραγματοποιούνται στο ιατρείο, όπως η περίδεση με ελαστική ταινία και η σκληροθεραπεία, που πλέον γίνονται σπάνια.

Πολλές είναι οι τεχνικές που έχουν εφαρμοστεί στη χειρουργική αντιμετώπιση των αιμορροΐδων, ήδη από την εποχή του Ιπποκράτη το 460 π.χ.

Από τη διαστολή του σφιγκτήρα κατά Peter Lord, την τοποθέτηση ελαστικών δακτυλίων ή ραμμάτων τυφλά, ή μετά από εντοπισμό με υπερηχογράφημα Doppler του αγγειακού μίσχου των αιμορροΐδων (HAL- RAR, TRILOGY), την αιμορροΐδοπηξία κατά Longo, που έχει εγκαταλειφθεί πλέον και από τον εφευρέτη της, μέχρι και την κλασσική αφαίρεση των αιμορροΐδων κατά Milligan–Morgan, με ψαλίδι υπερήχων ή χειρουργικό laser. Όλες αυτές έχουν περάσει στην ιστορία καθώς τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται η τεχνική της αιμορροϊδοπλαστικής με laser (LHP).

Laser Αιμορροϊδοπηξία η Νέα Ανώδυνη Θεραπεία

Στην ανώδυνη αυτή τεχνική, η οποία είναι πλέον η καθημερινή πρακτική μας, ειδική οπτική ίνα laser εισέρχεται μέσα από μια μικρή οπή στον αιμορροϊδικό όζο και καυτηριάζει από τα εντός την αιμορροΐδα χωρίς να απαιτείται εκτομή της, χωρίς να χρειάζονται ράμματα, εντός ολίγων λεπτών.

Ο ασθενής βγαίνει από την κλινική σε λίγες ώρες και επανέρχεται στις δραστηριότητές του την επομένη μέρα.

Η σύγχρονη ιατρική τεχνολογία μας επιτρέπει τη ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος, χωρίς χειρουργικές τομές, χωρίς ράμματα, χωρίς να απαιτηθούν καν παυσίπονα. Η θεραπεία με το ενδοσκοπικό laser γίνεται με γενική, ή περιοχική αναισθησία σε ημερήσια νοσηλεία.

Η επαναστατική αυτή τεχνική έχει αλλάξει όλα τα δεδομένα στην αντιμετώπιση των αιμορροΐδων και έχει απλοποιήσει μια χειρουργική επέμβαση η οποία ήταν κυριολεκτικά εφιάλτης για τους ασθενείς.

Dr Κωνσταντίνος Μινωτάκης MD, PhD

Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής
Εξειδικευμένος στα χειρουργικά laser