Πριν από μια δεκαετία, το Νόμπελ Ιατρικής δόθηκε στον επιστήμονα που ανακάλυψε τον ιό HPV, τον ιό δηλαδή των ανθρωπίνων θηλωμάτων, ο οποίος αποτελεί βασικό αιτιολογικό παράγοντα για την πρόκληση των κονδυλωμάτων και αρκετών τύπων καρκίνου. Η ανακάλυψη αυτή συνδέθηκε με την ανάπτυξη των πρώτων εμβολίων για την πρόληψη των σχετιζόμενων ασθενειών, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στη πρόληψη των νεοπλασματικών παθήσεων.

Ο ιός HPV συναντάται με μεγάλη συχνότητα, καθώς μεταδίδεται πολύ εύκολα κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής, και ευθύνεται για τα κονδυλώματα και τον 2ο πιο συχνό καρκίνο στον γυναικείο πληθυσμό ηλικίας 15- 44 ετών σε Ελλάδα και Ευρώπη, τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Επίσης ευθύνεται για καρκίνους της πρωκτογεννητικής περιοχής σε άνδρες και γυναίκες, όπως είναι ο καρκίνος του αιδοίου, του κόλπου, του πέους και του πρωκτού, ενώ επιπλέον ενοχοποιείται και για σημαντικό ποσοστό καρκίνων του στοματοφάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας και του λάρυγγα.

Η λοίμωξη από τον ιό HPV είναι εξαιρετικά συχνή και σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης των ΗΠΑ, οκτώ στις δέκα γυναίκες θα έρθουν σε επαφή με κάποιον από τους τύπους του ιού HPV μέχρι την ηλικία των 50 ετών. Στις περισσότερες περιπτώσεις η λοίμωξη υποχωρεί από μόνη της, χωρίς να προκαλέσει βλάβη. Κάποιες φορές όμως, ο ιός HPV παραμένει στον οργανισμό για πολλά χρόνια, προκαλώντας προκαρκινικές αλλοιώσεις, που με τη σειρά τους μπορούν να εξελιχθούν σε καρκίνους.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με δεδομένα του υπουργείου Υγείας, οι HPV σχετιζόμενες παθήσεις καταγράφουν αύξηση τα τελευταία χρόνια, ενώ εκτιμάται ότι κάθε χρόνο περίπου 250 γυναίκες πεθαίνουν από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, με τα περισσότερα περιστατικά να αφορούν νέες γυναίκες παραγωγικής ηλικίας. Συγκεκριμένη φαρμακευτική παρέμβαση για την εκρίζωση του ιού δεν υπάρχει και η πρωτογενής πρόληψη μέσω του εμβολιασμού είναι βασικός άξονας για την αντιμετώπιση του και την αποφυγή των σχετιζόμενων λοιμώξεων και νοσημάτων.

Ο εμβολιασμός συστήνεται να γίνεται έγκαιρα, σε όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία, πριν την έκθεση του ατόμου στον ιό. Το νέο 9δύναμο εμβόλιο που ήδη κυκλοφορεί στην Ελλάδα και έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, προστατεύει από τους 7 πλέον επικίνδυνους για την εμφάνιση καρκίνου τύπους του ιού (τους τύπους 16,18,31,33,45,52,58) και τους δύο τύπους (6,11) που προκαλούν την πλειονότητα των γεννητικών κονδυλωμάτων.

Το νέο 9δύναμο εμβόλιο χορηγείται δωρεάν σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 11-18 ετών, παρέχοντας προστασία για το 90% των περιστατικών καρκίνου τραχήλου της μήτρας, των γεννητικών κονδυλωμάτων και για το 89% των προ- καρκινικών αλλοιώσεων της πρωκτογεννητικής περιοχής, που σχετίζονται με τον ιό HPV. Η μέχρι σήμερα εμπειρία από τη χορήγηση εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου διεθνώς, επιβεβαιώνει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του. Το εμβόλιο προσφέρει όφελος για όλες τις γυναίκες, ακόμα κι αν αυτές είχαν εκτεθεί στο παρελθόν σε κάποιον από τους τύπους του ιού HPV, παρέχοντας προστασία έναντι των επιπλέον τύπων.